Makale Yazarken Dikkat Edilmesi Gereken 10 Şey

Makale yazarken konu hakkındaki tüm detaylara hakim olsanız bile, konuyu doğru biçimde ele alamazsanız makaleniz dergiler tarafından reddedilebilir. Ayrıca ele aldığınız konuyu en doğru şekilde sunabilirseniz, çok daha kaliteli dergilere kabul ettirebilirsiniz. Dolayısıyla makaleniz daha fazla sayıda indexte yer alacak ve makalenize yapılan atıf sayısı daha yüksek olacaktır.

İşte makale yazarken dikkat edilmesi gereken 10 şey:

1. Özgün ve güncel bir konuyu ele alın

Makalelerde güncelliğini ve önemini yitirmiş konuların tekrar ele alınması başlıca ret nedenleri arasındadır. Yazarın daha önce yapılan çalışmalardan bir ya da birkaç yönüyle farklılaşan bir konuyu ele alması, alana hakim olması ile bağlantılıdır. Literatür taramasının yeterince özenli yapılması, literatürde eksik olan ilgi çekici konunun tespitine yarar. Böyle bir konunun ele alınması makalenin alana katkı sağlama potansiyelini de ortaya çıkarır. Elbette bir araştırmayı tekrar eden çalışmalar gerçekleştirilebilir.  Bu noktada amacın belli bir çalışmanın tekrarı olduğu açıkça ifade edilmeli ve varsa yöntem ve örneklem açısından farklılaşan noktalar ortaya konulmalıdır.

2. Makalenize etkili bir giriş yapın

Giriş bölümünün başında bu alanda bilinenlerden, daha önce yapılmış çalışmalardan bahsedilmesi yerinde olur. Burada dikkat edilmesi gereken geniş bir çerçeveden başlayarak alanda eksik olana, literatürdeki boşluğa işaret etmektir. Alanda az çalışılmış, eksik olan ve bilinmeyenin ortaya konulması esasen bu çalışmaya neden ihtiyaç duyulduğu sorusunun cevabını oluşturacaktır. Bu noktadan hareketle çalışmanın amacı ortaya konulmalı ve bu çalışmayı yaparak neyi bilmek istediğiniz, hangi amacı gerçekleştirmek istediğiniz ortaya konulmalıdır.

3. Doğru araştırma sorusunu belirleyin

Yapılacak çalışma iyi bir araştırma sorusuna sahip olmalı ve araştırmada bu soruya cevap aramalıdır. Bu sorunun çok geniş ya da çok dar olmamasına dikkat edilmelidir. Çok geniş bir araştırma sorusu ve buna bağlı belirsizlikler içeren bir hipotez esas konuya odaklanamama sorununu ortaya çıkaracaktır. Aksine, teorik altyapısı olan ilginç ve alandaki boşluğu doldurmaya yönelik net bir araştırma sorusu,  konuya tam olarak odaklanmanızı sağlar. Tanımlayıcı bir takım anlatımlarla esas konuya odaklanamama sorunu ortadan kaldırır.

4. Literatürü gerçekten taradığınızdan emin olun

Literatür taraması konusunda yapılan hataların başında literatürün belirli bir sistematik içinde taranmaması, bu kısmın eleştirel bir bakış açısı ile kaleme alınmaması, çalışılmamış olan alanın tespit edilmemesi veya bunun araştırma sorusuyla ilişkilendirilmemesi gelmektedir. Daha önce yapılan çalışmaları sıralamak yerine bu çalışmaların güçlü ve zayıf yönlerine değinmek çok daha faydalı olacaktır. Geniş bir çerçeveden başlamakla birlikte konuyu daraltarak araştırma sorunuza odaklanmak iyi bir strateji olabilir. Özellikle araştırma sorunuzun dar alanında bulunan tüm çalışmalara ulaştığınızdan emin olmalısınız. Aksi taktirde yapılmış çalışmaları yok sayarak yola çıkmak gerekecektir ki bu sizi son derece istenmeyen bir yere götürecektir.

5. Doğru bir metot uygulayın ve bunu detaylı rapor edin

Araştırma dizaynı belirlenen araştırma sorusunu cevaplamaya elverişli olmalıdır. Uygun olmayan bir araştırma dizaynı araştırma sorusunu ya hiç cevaplayamamanıza ya da yanlış cevaplamanıza yol açar. Her iki durumda da araştırmaya dayanılarak yazılan makalenin yayınlanma ihtimali olmayacaktır. Araştırma dizaynının sonradan düzeltilmesi olanaklı olmadığından bu konuda yapılacak hatalar son derece kritik sonuçlar doğuracaktır. Ayrıca kullandığınız istatistik ve analiz yöntemlerin doğrulanmış yöntemler olduğundan ve veri toplama araçlarının geçerlik ve güvenirliğinden emin olmanız gerekir. Doğru yöntemin uygulanması kadar yöntemin araştırmanın tekrar edilmesine izin verecek açıklıkta anlatılmış olması da önemlidir.  Araştırmanın herhangi bir yanlılık içermediğine dikkat edilmeli yanlılıktan kaçınmak için başvurulan tedbirler açıklanmalıdır.

6. Ne bulduğunuzu anlatın

Bulgular dikkatle ele alınmalı, araştırma sonuçları rapor edilirken beklenen ve beklenmeyen bulgulara yer verilmelidir. Bulgulara ilişkin ret nedenlerine bakıldığında, bulguların çelişkili veya hatalı olması, araştırma sorusuna cevap verememesi, şekil ve tabloların açık olmaması gibi sorunların makalenin reddine sebep olduğu görülmektedir.

7. Elde ettiğiniz bulguları tartışın

Tartışma bölümü bulguların kısa bir özetiyle başlamalıdır, ancak bulguların tekrarından ibaret olmamalıdır. Sadece sizinle aynı ve farklı sonuca ulaşan araştırmaları sıralamakla yetinmeyin, bunları yorumlayın ve tartışın.

Makalenin en can alıcı bölümlerinden biri olduğunu akıldan çıkarmadan bu bölümde bulguların ne anlama geldiğinin gerçek bir tartışmasına ihtiyaç vardır.  Bulgulardan varılamayacak sonuç ve çıkarımlara yer verilmemeli ve sonuçlar abartılı olarak rapor edilmemelidir. Araştırmanın kısıtlarına vurgu yapın ve nasıl bir araştırmanın araştırma sorusunu cevaplamada daha doyurucu sonuçlara götürebileceğine yer verin.

8. Etkili bir başlık ve özetle ilk izlenim oluşturun

Editör ve hakemlerin ilk göz attıkları yer makalenin başlığı ve özetidir. Makale başlığının elbette makale içeriği ile uyumlu olması gerekir ancak etkili olması için çoğu zaman bu kadarı yeterli değildir. İlk okuyucular olan değerlendiricilere ve daha sonraki okuyucular açısından ilginç bulunabilecek, merak uyandıracak başlık olmasına dikkat edilmelidir. Diğer taraftan özet makalenin tamamının okunmasına gerek olup olmadığına dair editörlere fikir veren bölümdür. Dolayısıyla özet makalenizi istenilen sayıda kelime ile özetleyebilmeli, eksik bilgi içermemelidir. Diğer taraftan okuyucuya makalenin yeni, güncel ve ilginç ne vaat ettiğine dair fikir vermelidir.

9. Sonucu yazarken tekrara düşmeyin

Sonuç bölümü, makalenin başından beri anlatılanların neden önemli olduğu, buradan hareketle ileride nereye varılabileceği gibi çıkarımları içermelidir. Yoksa bu bölüm makalenin başından itibaren açıklanan konuların özetinden ibaret olmamalıdır. Makale sonuçlarından hareketle okuyucuları yeniden düşünmeye ve ileri araştırmalar için fikirler elde etmeye sevk etmelisiniz. Burada kullanılacak yazım tekniği ise giriş veya literatür taramasının aksine dar alandan geniş alana doğru olmalıdır. Başka bir anlatımla okuyucuya elde ettiğiniz sonuçların ne derece genişletilebileceğini, ne işe yarayabileceğini ve nasıl kullanılacağını söylemelisiniz.

10. Kaynakçaya sadece gerektiği kadar kaynak ekleyin

Kaynakçada yer alan eserlerin çokluğu değil, doğru kaynaklara ulaşılmış olması makaleniz için referans olacaktır.  Kaynak göstermede asıl dikkat edilmesi gereken, doğru kaynağa ulaşmaktır. Bu noktada ikincil kaynakları değil orijinal kaynağı referans göstermek önemlidir. Alıntılanma oranı yüksek kaynakların o alandaki temel birincil kaynaklar olma ihtimali yüksektir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken husus sadece temel kaynaklarla yetinmemek konuyu daralttıkça ve araştırma sorunuzu ele aldıkça ikincil ama önemli ve değerli kaynakların referans gösterilmesi gerektiğidir.

Ayrıca Google Akademik ile Atıf Tarama Nasıl Yapılır? yazımız da ilginizi çekebilir.

Akademikpersonel.org

Görsel kaynak : depositphotos.com