Akademik kariyer basamaklarını çıkarken sizi heyecanlandıran araştırma konuları bulmak harika bir deneyim! Gece-gündüz demeden yazıp büyük emek verdiğiniz makalenizi akademik bir dergide yayımlamak istiyorsunuz, peki nereye göndermelisiniz? Makalenizin size puan getirisi olsun istemez misiniz? Bunun için Q1 Q2 Q3 Q4 dergiler nedir, bilmeniz gerekiyor!
Doçentlik kadrolarına başvuru sürecinde veya atama kriterlerinde önünüze çıkan dergi kriteri hakkında detaylar oldukça önemli! Karşınıza dergilerle ilgili bir engel çıkmasını istemiyorsanız bu detaylara mutlaka göz atmalısınız!
Dergilerdeki Q (Quartile) Değeri Nedir?
Makalenizi göndereceğiniz dergi ile ilgili bilmeniz gereken en önemli nokta Q değeridir. En genel anlamıyla dergilerdeki Q değeri, derginin alandaki etkisi (impact factor) demektir. Derginin her yıl değişen etki faktörüyle birebir ilişkili olan Q değeri, alanlara göre kalitesini belirlemektedir.
Bu belirleme ise dergilerin 4’e bölünmesiyle oluşturulur. Quatile kelime itibarıyla da “çeyrek” anlamına geldiği için mantığını anlamak oldukça kolaydır. Alana dair dergiler atıf sayısına göre 4’e bölünür ve Q1 Q2 Q3 Q4 dergiler olarak 4 gruba ayrılır.
(Quartile) Q değerine göre dergilerin sınıflandırılması:
- Q1 Dergiler: Etki değeri çok yüksek ve uluslararası alanda “en iyi” olan dergiler
- Q2 Dergiler: Etki değeri yüksek ve uluslararası alanda “iyi” olan dergiler
- Q3 Dergiler: Etki değeri orta ve uluslararası alanda “vasat” olan dergiler
- Q4 Dergiler: Etki değeri düşük ve uluslararası alanda “vasatın altında” olan dergiler
Derginin Q Değeri Nasıl Bulunur?
Dergi adını Google Arama Motoru’na yazdıktan sonra resmi web sayfasına girerek derginin Q değerini bulabilirsiniz. Genelde bu bilgi “Dergi Hakkında” / “About Journal” sekmesinde yer alır. Buradaki veriler size derginin “etki faktörü”nü söylemektedir. Q1 Q2 Q3 Q4 dergilerden söz edebilmek için etki faktörüne ilişkin verilere ulaşmanız gerekiyor. Etki Faktörü ile ilgili detaylara ise yazının devamında yer verdik.
Derginin Q değerini bulmak için öncelikle “etki faktörü” nedir, bunu bilmek gerekiyor. Q değeri her yıl dergilerin etki faktörü yani İngilizce adıyla Impact Factor’ü hesaplanarak belirlenir. Bir dergi belli bir alanda Q1 iken, başka bir alanda Q2 olabilir. Örneğin bir dergi İlahiyat alanında Q1 iken, Edebiyat alanında Q2 seviyesinde görülebilir. Burada derginin aldığı atıf sayısı çok önemlidir.
Ayrıca Q değeri yıldan yıla değişiklik gösterebilir. Yani, makalenizi dergiye gönderdiğiniz yılda dergi Q2 değerindeyken bir sonraki yıl bu değer Q1 veya Q3 değerine geçebilir. Buradaki en önemli nokta dosyanızı hazırlarken makalenizi gönderdiğiniz yıla ait verileri “Clarivate Journal Citation Reports” web adresinden belgelemektir.
Etki faktörü (Impact Factor) Nedir? Q1 Q2 Q3 Q4 Dergiler İçin Ne Kadar Önemli?
Her yılın Haziran ayında Clarivate Journal Citation Reports tarafından ilan edilen, dergilerin son yılda aldığı atıf oranına etki faktörü denir. Etki Faktörü ilk olarak Thomas Reuters tarafından ortaya atılmış bir olgudur. Kâr amacı gütmeyen bu kuruluş, akademik çalışmaların ulaşılabilirliği açısından güçlü bir veri tabanıdır. 80’in üzerinde ülkenin farklı akademik dergileri burada yer almaktadır.
Q değeri yalnızca Web of Science indeksli dergilerde görüldüğü için enstitünüzün size vermiş olduğu Web of Science üyeliğiniz ile tüm dergilerin etki faktörüne en güvenilir şekilde ulaşabilirsiniz. Bütün Q değeri olan dergiler Web of Science veri tabanında yer almaktadır. Q1 Q2 Q3 Q4 dergiler de etki faktörü ile bu sitelerde listelenmektedir.
Araştırma Görevlisi olmak mı istiyorsunuz? Hemen “Araştırma Görevlisi Maaşları” yazımıza göz atın ve tüm detayları öğrenin!
Q1 Dergi Ne Demek?
Q1 Dergi, etki değeri en yüksek olan dergilere verilen bir addır. Bu dergiler her yıl Web of Science veri tabanında bulunan bütün dergilerle belli bir hesaplama yapılarak belirlenir. Güncel bir örnek olarak Haziran 2022 verilerinin etki değeri hesaplaması en basit anlatımıyla şöyledir:
- Söz konusu derginin 2019 ve 2020 yıllarında aldığı atıflar / 2019-2020 yıllarında yayımlanan Q1 Q2 Q3 Q4 dergilerdeki makalelerin toplam sayısı = Derginin 2022 yılındaki Impact Factor değeri
Alanınızda en çok atıf alan ve Web of Science veritabanında bulunan dergiler Q1 dergilerdir. Bu değer her yıl değişebilir ancak Q1 değerindeki bir derginin Q4 değerine düştüğünü görmek zordur. Q1 Q2 Q3 Q4 dergilerin değerlerini takip edip yayınınızı alanınızın en iyi dergilerine göndermeniz size büyük avantaj sağlayacaktır.
Ayrıca daha sonra yaşayabileceğiniz mağduriyet durumlarının önüne geçecektir. YÖK’ün doçentlik kriterlerinde “SCI, SCI-Expanded, SSCI veya AHCI indeksli dergilerde yayını olmak” maddesi bulunmaktadır.
SCI, SCI-Expanded, SSCI, AHCI Nedir?
Q1 Q2 Q3 Q4 dergiler ve Etki Faktörü ile ilgili tüm detayları öğrendik. Peki, SCI Nedir? SCI-Expanded ile arasındaki fark nedir? SSCI ne demek?
- SCI/ Science Citation Index: Fen Bilimleri alanı içine giren dergilerin tarandığı indeksin adıdır. Mühendislik bilimleri, Biyoloji, Kimya, Tıp gibi alanlar SCI indeksli dergilerde bulunur.
- SCI-Expanded/ Science Citation Index-Expanded: SCI gibi fen bilimleri konularını kapsayan dergilerin tarandığı başka bir indekstir ancak aralarında farklar vardır. SCI-Expanded indeksi içindeki dergilerin yayınları kabul etme kuralları SCI’ye göre daha esnektir. Ek olarak, online dergiler SCI-Expanded indekslidir.
- SSCI/ Social Sciences Citation Index: Sosyal Bilimler alanı içindeki dergileri kapsayan indeks SSCI’dır. Edebiyat, Felsefe, Siyaset, Hukuk gibi alanların dergileri SSCI ile indekslenir.
- AHCI/ Arts and Humanities Citation Index: Anasanat dalları ve İnsan Bilimleri alanlarındaki dergileri kapsayan indeks AHCI’dır. Mimarlık, Müzik, Dans gibi alanları indeksler.
SCI ve SCI-Expended ile taranan dergilerin konuları aynıdır. Aralarındaki tek fark kabul kurallarıdır. SSCI ile AHCI dergileri ise birbirine yakın konulardaki dergileri kapsar ancak tamamen aynı değillerdir. Bu indekslerin hepsi Thomson Reuters veri tabanı içine girmektedir. Bu indekslere girmiş dergiler kaliteli olduğunu kanıtlamış ve akademik dünyada takip edilen dergilerdir. Dolayısıyla çalışmalarınızı bu dergilere göndererek daha çok araştırmacıya ulaştırabilirsiniz.
Q1 Q2 Q3 Q4 dergiler ile ilgili sizlere tüm detayları verdik! Akademisyen maaşları hakkında bir bilginiz var mıydı? Hemen “Akademik Personel Maaşları” yazımızdan en doğru bilgiyi edinin!
Benzer Yazılar
Daha Fazla Makale