Tez Konusu Belirleme – ADIM ADIM TEZ KONUSU BELİRLEYİN!

Yüksek lisans ve doktora eğitiminde en zorlanılan aşamalardan birisi tez konusu belirleme aşamasıdır. Akademik hayatınız boyunca sizi yansıtacak olan çalışmalar sizin tezleriniz olacaktır. Bu yüzden tez konunuzu çok dikkatli belirlemeniz gerekir. Sizler de tez konusu belirleme aşamasında zorlanıyorsanız doğru yazıyı okuyorsunuz!

Tez konusu bulamıyorum diyenler buraya toplansın. Tez konusu belirleme aşamasında yaşadığınız kafa karışıklıklarını birlikte sonlandırıyoruz! Yazımızda adım adım sizlere tez konusu belirlerken izlemeniz gereken yol haritanızı listeledik. Yüksek lisans tez konusu belirleme, doktora tez konusu belirleme gibi konuları ve tez konusu bulma aşamasında dikkat etmeniz gerekenleri öğrenmek için yazımızın tamamını okuyun!

Tez Konusu Nasıl Belirlenir?

Akademik kariyerinizde yaptığınız çalışmalar çok önemlidir. Yazdığınız tezler de bu çalışmaların en kapsamlı olanlarıdır. Bu yüzden tez konunuzu belirlerken akademik çalışma alanınızı da belirlemiş olursunuz.

Doğru tez konusunu bulmak ve sağlıklı bir tez yazım süreci geçirmek için doğru adımları takip etmeniz gerekir. Peki, bu doğru adımlar nelerdir? Tez konusu nasıl belirlenir, yazımızın devamında…

Adım Adım Tez Konusu Belirleme

Tez konusu belirleme, tez yazım süreci içerisindeki en zor aşamalardan bir tanesidir. Çünkü spesifik bir konu aklınızda yoksa bilgi havuzunun içinde boğulmanız mümkün. Bu yüzden tez konusu belirleme aşamasında belli adımları takip etmek ve kendinize bir yol haritası oluşturmak daha kolay bir konu belirleme süreci geçirmenizi sağlayacaktır.

Tez konusu belirlerken dikkat etmeniz gereken en önemli unsur istediğiniz bir konuyu çalışmak olmalı. Danışman hocanızın ya da bir kurumun size çalışmanız için dayattoğı konular akademik kariyerinizin sonraki aşamalarında hoş gözükmeyebilir. Ayrıca sizin severek çalışmayacağınız zoraki bir tez konusu, tez yazım sürecinizi daha da zorlaştıracaktır. Bu durum tezinizi tamamlayamama durumuna bile yol açabilir.

Tez konusu belirlerken alanınız ya da ilgi alanınızla ilgili konuya karar verdikten sonra kapsam olarak daraltmak en zor olan kısımdır. Çünkü kapsamlı konuların içinde literatürde yer alan boşluğu bulmak için belli stratejilerle ilerlemek gerekmektedir. Peki tez konusu belirlerken kapsamı daraltmak için hangi stratejileri kullanabiliriz?

Ayrıca tez dönemine geçmeden önce ünlü yazar Umberto Eco’nun Tez Nasıl Yazılır? isimli eserini okumanızı tavsiye ederiz!

Editörün Önerisi: Bilimsel Makale Bölümleri

Yüksek Lisans Tez Konusu Belirleme

Lisans süreciniz bitti yüksek lisans eğitiminize başladınız, ders döneminde tez konusu belirlemek için çalışmalar yapmanız tez dönemine geçtiğinizde sizi rahatlatacaktır. Yüksek lisans öğrencilerinin çoğu ders aşamasında daha rahat olurlar. Tez dönemine geçtiklerinde ise ne yapacaklarını bilmez bir halde konu havuzunun içerisinde dolaşırlar.

Yüksek lisans genellikle 4-6 akademik dönem sürer. Bu süreç çoğunlukla öğrencilere uzun gelse de oldukça çabuk geçen bir süreçtir. Genellikle 2 dönem ders aşaması 2 dönem de tez aşaması olur. Bu süreye yasal olarak ek 2 akademik dönem ek uzatma hakkınız olur.

Eğer tez konusu belirmek için tez dönemine geçmeyi beklerseniz bu süreci yüksek ihtimal uzatırsınız. Bu yüzden ders aşamanızın ikinci döneminde tez konusu belirlemeniz sizin için daha faydalı olacaktır. Yüksek lisans tez konusu belirleme aşamasında bazı adımları takip etmeniz kafa karışıklığınızı önleyecektir. O zaman bu adımları öğrenelim!

• 1. Çalışma alanı bulmak
  • Genellikle bitirme tezi yazanlar ya da proje hazırlayanlar, bitirme alanına ve bölümüne uygun konu seçimi yaparlar. Fakat yüksek lisans sizin akademik hayatınızın daha çok başı olduğu için bölümünüz dışında bir alanda çalışmanız mümkün. Bu evrede ilgi alanınızı keşfetmeniz önemli! İlgi alanınıza göre çalışma alanınızı değiştirebilirsiniz. Bu şekilde disiplinler arası çalışmalar ortaya koymanız mümkün.
• 2. Bilgi Tespiti
  • Çalışma alanınızı belirledikten sonra o alanla ilgili kendi bilgi ve birikim seviyenizi tespit etmeniz gerekmektedir. Hiç bilginiz olmayan bir çalışma alanı seçmeniz tez yazım sürecinizi oldukça zorlaştıracaktır. Bu yüzden birikiminiz olan bir çalışma konusu seçmenizi tavsiye ederiz.
  • Tez konusu belirleme aşamasında kapsamlı bir konu seçimi yapmamalısınız. Farklı bakış açılarıyla yorumlanabilecek, farklı alanlara temas eden, sınırlandırılmış bir konu seçimi yapmanız daha faydalı olacaktır.

• 3. Danışman hocayla görüşme
  • Çalışma alanınızı belirledikten sonra mutlaka konu ile ilgili danışman hocanızla görüşmeniz gerekir. Bu görüşmeye giderken bir tane tez konusu yerine bir kaç tez konusu önerileri belirleyerek sunum hazırlamanız görüşmenizin daha faydalı geçmesini sağlayacaktır.

• 4. Literatür taraması
  • Tez konunuzu danışman hocanızla belirledikten sonra konu ile ilgili literatür taraması yapmanız şart! Literatür taramanız YÖK Tez Merkezinden yapabilirsiniz. Burada tez konunuzla ilgili benzer tezleri inceleyebilirsiniz.

ÖNEMLİ!

Tez konu seçiminizi yaparken YÖK Tez Merkezi’nden mutlaka tez konunuzun daha önce çalışılmış bir konu olup olmadığını kontrol edin!

• 5. Konu ile ilgili yapılan çalışmaları inceleme
  • Tez konunuzla ilgili bilimsel araştırma, makale, kitap bölümlerini mutlaka incelemelisiniz. Bu durum, kendi tez konunuza farklı bir bakış açısı ile bakmanızı sağlayabilir.
• 6. Kaynak güvenilirliğini kontrol etme
  • Tez konu belirleme aşamasında konu ile ilgili yeterli kaynak olup olmadığını mutlaka kontrol edin.

Editörün Önerisi: Atıf Programları

Doktora Tez Konusu Belirleme

Akademik kariyerinizin en zor aşamalarından birinin doktora tez aşaması olduğunu söyleyebiliriz. Doktora sürecinde hem çok kapsamlı bir konu üzerinde çalışmanız gerekmektedir hem de bu süreç oldukça uzundur. Bu yüzden hem maddi hem de mental olarak yorulacağınız bir çalışma dönemi olabilir.

Doktora sürecinizin zor aşamalarından birisi de doktora tez konusu belirleme aşamasıdır. Genellikle doktora tez konusu belirlerken araştırmacılar yüksek lisans tez konularının devamı niteliğinde olan konulardan doktora tez konusu seçimi yaparlar. Bunun tam aksi de mümkün başka bir alan üzerinden doktora tez konusu seçimi de yapabilirsiniz. Yüksek lisans tez konunuza göre daha kapsamlı bir tez konusu seçmeniz gerekmektedir. Bu konuyu belirlerken dikkat etmeniz bazı önemli hususlar vardır. Bunlar sizler için aşağıda listeledik;

• 1. Hedef kitle analizi
  • Doktora tez konusu belirlerken çalışmanızı okuyacak ve yararlanacak kitleyi belirlemeniz gerekmektedir. Çalışmanız yeterince fazla kitleye ulaşabilecek mi? Literatüre ne kadar katkısı olacak? gibi soruların cevabı tez konusu seçiminizde belirleyici olabilir.
• 2. Daha önce çalışma yapılmış mı?
  • Tez konunuz belirlenirken literatür taraması yapıp çalışma konunuzun daha önce çalışılmış bir konu olup olmadığını kontrol etmeniz gerekmektedir.
• 3. Çalışma sahasının ulaşılabilirliği
  • Doktora teziniz uzun yıllar araştıracağınız kapsamlı bir konuyu içereceği için araştırma sahasında çalışmanızı yürütmeniz gerekebilir. Bu yüzden çalışma sahanızın ulaşılabilirliği hem maddi hem de manevi olarak sınırlılıkları konu belirlemeden önce analiz edilmelidir.
• 4. Yöntem analizi
  • Doktora tez konunuz belirlenirken araştırmanızı hangi yöntemle, ne şekilde çalışacağınızı da belirlemelisiniz. Yöntem analizini yaptığınız sırada maliyet-zaman karşılaştırması yaparak tez konusu ile ilgili sınırlılıklarınızı da belirlemiş olursunuz.

Editörün Önerisi: YDS Nasıl Yüksek Puan Alınır?

Tez Konusu Belirleme İle İlgili Sık Sorulan Sorular

Tez konusu belirleme, lisans bitirme sürecinden başlayarak doktora sürecinde hala devam eden bir tez yazım sorunudur. Tez aşamasının zor safhalarından sayılan bu süreçte öğrenciler ve araştırmacılar fazlasıyla zorlanmaktadırlar. Bu aşamada tez konusu belirleme ile ilgili bazı sorular ortaya çıkmaktadır. Bu soruların cevabı çok merak edilmekte! Biz de sizler için tez konusu belirleme ile ilgili sık sorulan soruları cevapladık…

Tez Konusu Nasıl Olabilir?

Tez konusu okuduğunuz bölüme, ilgi alanınıza ya da merak ettiğiniz konulara göre değişiklik göstermektedir. Bölümünüz haricinde farklı bir bölüm üzerinden yüksek lisans yapıp disiplinler arası bir tez konusu seçebilirsiniz. Farklı bir bölümden lisansüstü eğitim almasanız da çalışmanızı disiplinler arası yapmanız literatürde yer alan önemli boşlukları doldurmanızı sağlayacaktır. Tez konusu seçiminde literatürdeki ihtiyacı karşılamanız ve bir probleme cevap bulmanız çok önemlidir.

Tez konunuz sizin ve danışmanınızın ortak nihai kararı doğrultusunda seçilmeli. Bu şekilde tez yazım sürecinizde danışman hocanızın size katkıları da aşamalarınızı daha rahat geçirmenizi sağlayacaktır. Tez konunuz önce bir kitleye hitap etmeli.

Bu kitle bir topluluk, cins, dönem ya da olayı kapsamalıdır. Akabinde bu konu özelinde bir bakış açısı geliştirmelisiniz. Bu bakış açısı başka bir disiplinle gerçekleştirilebilir. Konunuzla ilgili oluşturduğunuz bakış açısı en sonunda bir bağlamla toparlanmalı. Bu şekilde hazırladığınız tez konusu sizin akademik kariyerinizde gerçekleştireceğiniz nitelikli çalışmalara yol açacaktır.

Editörün Önerisi: En İyi Akademik Makale Siteleri

Tez Konusu Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli?

Tez konusu seçimi akademik kariyerinizin belki de en temel yapı taşıdır diyebiliriz. Yapacağınız her çalışma temel çalışma alanınıza ve tezinize bağlı olacaktır. Bu yüzden tez konusu belirlemek çok önemlidir. Tez konusu belirleme aşamasında dikkat etmeniz gereken temel birkaç husus vardır. Bunları yerine getirdiğiniz sürece sizin ve akademik kariyerinizin bu önemli safhasını daha sağlıklı geçirebilirsiniz. Peki tez konusu seçerken nelere dikkat etmeliyiz?

• Mutlaka ilgi alanınız olan bir konuda çalışma yapın! Size dayatılan hiç bir konuyu sevmediğiniz sürece kabul etmeyin.
• Kendi sınırlılıklarınızın farkında olun!
• Seçeceğiniz tez konusunun kapsamı kendi seviyenize uygun olsun. (Burada bahsedilen kendi seviyeniz Yüksek lisans ya da doktora öğrencisi olmak)
• Seçeceğiniz tez konusunun literatürüne hakim olun!
• Daha önce çalışılmamış bir konu seçimi yapın.

Tez Konusunu Kim Belirler?

Tez konusunu belirleme safhasında bir çok öğrenci ve araştırmacı eğer spesifik bir konu akıllarında yoksa ne yapacaklarını bilemezler. Bilgi ve kaynak denizinin içinde boğularak en sonunda bazı hatalara düşerler. Bu hatalar neler? Tez konusunu kişinin kendisinin belirlememesi.

Tez konusunu araştırmacının kendisinin belirlemesi bu süreçte en sağlıklı olanıdır. Kendi ilgi alanınız ve merak ettiğiniz konulara göre konu belirlemeniz gerekmektedir. Bir kurumun size çalışmanız için konu belirlemesi akademik kariyeriniz de hoş gözükmeyen bir durum olacaktır. Ayrıca danışman hocanızda size konu belirleyebilir. Ama sevmediğiniz bir konunun önerilmesi tez yazım sürecinizi zorlaştıracaktır.

Bazı danışmanlar kendi çalışma alanlarını tamamlayacak çalışma yapmanızı ister. Kesinlikle kendi belirlediğiniz konudan sapmamalısınız. Bu yüzden merak ettiklerinizi belli yol haritası izleyerek seçmek sizi daha mutlu edecek. Akademik kariyeriniz açısından bir ivme kazanmanızı sağlayacaktır.

Tez konusu belirleme aşamasında lisansüstü öğrencilerin oldukça zorlandığını biliyoruz. Bu yüzden biz de sizlere tez konusu nasıl belirlenir, adım adım yazdık! Akademik kariyerinize dair diğer sorularınız için hazırladığımız içerikleri ve yazıları web sitemizden inceleyebilirsiniz!