Şimdi ben de istanbul'daki özel bir üniversitede on yıldan fazla bir süredir görev alan bir öğretim görevlisiyim. Uzun zamandır bu meslekte olduğumdan dolayı diyebilirim ki özel ve devlet fark etmez aşağı yukarı bütün üniversitelerde (sadece istanbul'daki değil) çalışan dostlarım var ve genel olarak diyebilirim ki ücretleri hakkında fikir sahibiyim. Yukarıda görüşlerini paylaşan arkadaşa katılmak mümkün değil. Ancak kendisi Tıp konusunda arş gör veya okutman ise buna diyebilecek bir şeyim yok. Tıp konusunda çalışanların imkanlarıyla diğer alanlarda çalışanların imkanlarını kıyaslamak çok yanlış olur. İlaveten şunu da söylemek lazım, ben daha çok öğretim görevlisi, araştırma görevlisi, okutman düzeyinde çalışanlar hakkında yazıyorum. Alanlara göre değişiyor, bir de hocanın Türkiye çapında bir şöhreti vardır, hiç fark etmez alanı, bu tür meşhur kişilerin de ücretleri hakkında konuşmuyorum. Kariyerim boyunca hiç kimsenin özel iki üniversiteden birden teklif aldığını duymadım. Hocanın çok yakından tanıdığı, başarılı bir öğrencisi vardır, ona özel bir teklifte bulunulabilir ancak ikinci teklif mesela nereden gelecek, aklıma pek yatmadı. Ancak, yukarıdaki yorumcu iki ayrı ilana başvurdum, gerekli aşamaları geçtiğim için maaş konusunda pazarlık aşamasına geldim demek istiyorsa, bu mümkün. Hani durduk yerde bir genç iki özel üniversiteden birden çalışma teklifi aldım diyorsa, buna şüpheyle yaklaşmak lazımdır.
İkinci vurgulamak istediğim husus da devlet üniversitelerindeki ücretlerle özel üniversitelerdeki ücretleri kıyaslamak çok yanlış olur. "devlet olmuş 5 bin'e yakın, özel üni hala 2 ye 2.5'a adam mı çalıştırır, kim çalıştırabilir?" diye düşünmek çok yanlış olur. Çünkü devletin 5 bin liraya çalıştırdığı birinin devlete maliyeti 6 bin lira düzeyindeyken özel üniversitede 5 bin liraya çalışacak birisinin maliyeti işverene 8bin yüz tl mertebesindedir. Bu farkın nedeni nedir ve bizi etkiler mi acaba diye düşünecek olursanız, farkın nedeni son 15 yılda akademisyenlere, hakimlere, ve benzeri özel meslek gruplarına iyi zamlar yapıldı. Eskiden bu tür meslek gruplarının ücretleri gerçekten çok düşüktü. Yalnız burada bir fark var, eskiden zamlar maaşa yapılırken son yıllarda zamlar tazminat şeklinde gerçekleştirildi, üstelik bu tazminatlar da her türlü vergiden muaf tutuldu. çünkü o alanlardan emekli olanların zamdan etkilenmesi istenmedi ve zammın bütçeye vereceği yük kısıtlansın istendi. Yalnızca çalışanlar bu zamlardan yararlansın istendi. Böyle olunca adamın çalışırkenki maaşı 5 bin tl iken emekli olunca maaşı 2 bin tl ye kadar düştü. Özel üniversiteler ise bu uygulamanın dışındadır. Yani size 5 bin tl maaş veriyorsa bunun tamamı vergilendiği için işverene maliyetiniz, işverenin altından kalkamayacağı bir boyuta ulaşıyor. Peki bu durum özel üniversitelerde çalışanlar için çok kötü bir uygulama mı diye soracak olursanız, çalışırken maaşları devlet üniversitelerindeki maaşlara nazaran aşağı düzeyde oluyor ancak emekli olunca maaşları onların çok çok üzerinde oluyor. Bir de emekli olunca maaşları çok aşağı düşmediğinden dolayı yaşam standardını koruyorlar ve devlette çalışan meslektaşları gibi perişan olmuyorlar.
Değinmek istediğim son konu da şu: "özel üni hala 2 ye 2.5'a adam mı çalıştırır, kim çalıştırabilir?" cümlesini kuran kardeşimiz sanıyorum gerçekten tıpçı. 2 bin - 2500 tl maaşa çalışacak genç işsizliği yüzde kırklara dayanmış bir ülkede kimler çalışır kimler. Adam myo bitiriyor, açıköğretimden lisans tamamlama yapıyor, nurtopu gibi sağlık çalışanı ve akademisyen namzeti (Tıp demiyorum) oluveriyor. Şu anda ülkemizde Üniversite bulunmayan bir şehir yok. Nüfusu en küçük illerimizde bile çok güzel üniversiteler var ve teknik ve yasal açıdan verdikleri diplomaların İstanbul'daki güzide üniversitelerin verdiklerinden hiçbir farkı yok. 2 bin liraya kim çalışıyor derseniz, ben çok kişinin çalıştığını gördüm ve görüyorum. En son konuştuğumuz bir inşaat mühendisi arkadaş 3 yıl kendi açtığım büromda iş bekledim, pek kazanamadım. Büromu kapattım başkasının bürosunda eleman oldum. Aldığım ücret asgari ücretti. Şimdi burada öğrencilerle uğraşmak bana patronla uğraşmaktan daha cazip geliyor dedi. Özel üniversiteden mezun bir mimar kardeşimiz 2bin tl maaş alıyor ve ben bu maaşla ömrüm boyunca alacağım bütün maaşları toplasam okula ödediğim paraya yaklaşmıyor diye dert yanıyor.
Özel üniversiteye başvurayım mı diye soruyorsanız, cevabım tabii ki başvurun. Boşta kalıyorsanız, yurt dışında lisansüstü çalışma imkanınız yoksa, yurt dışında çalışma fırsatınız ya da isteğiniz yoksa mecburen çalışacaksınız. Ancak buralarda İstanbul dışından sadece sınava girmeye geliyorsanız, başvurduğunuz üniversitede hiçbir tanıdığınız yoksa açıkçası çok büyük umutlarla gelmeyin. Çünkü pek çok örnekte sınavın mevzuat gereği yapıldığını bilin. Genel olarak bir pozisyon açılmışsa buralara kimin alacağı çok önceden belirlenmiş oluyor. Sınav görmüş olurum, sınava hazırlanırken literatüre hakimiyetim artar, hem turistik bir gezi yapmış olurum, İstanbul'da çok arkadaşım akrabalarım var onları da görmüş olurum diye düşünüyorsanız, buyurun sizleri bekliyoruz.
